Macierzanka (z łac. Thymus) jest to roślina z rodziny jasnotowatych (z łac. Lamiaceae), należąca do szeregu gatunków znajdujących się w Eurazji oraz północnej Afryki. W Polsce znajduje się 10 gatunków macierzanki, w tym między innymi pod postacią tak popularnego tymianku – pełna nazwa to macierzanka tymianek. Wszystkie gatunki tej rośliny mają właściwości lecznicze, o mniejszym lub większym znaczeniu, ze względu na zawartość olejku eterycznego.
Macierzanka piaskowa i jej właściwości lecznicze
Największe właściwości lecznicze ma macierzanka pisakowa Herba Serpylii (z łac. Thymus serpyllus), a także macierzanka zwyczajna (z łac. Thymus pulegioides). Oba te gatunki możemy znaleźć w sklepach zielarskich.
Macierzanka piaskowa to niewielka roślina zielona, posiadająca drobne, fioletowe kwiatki i która charakteryzuje się specyficznym zapachem. Lubi ona miejsca suche i dobrze nasłonecznione. Ten rodzaj macierzanki możemy znaleźć na łąkach lub sami wyhodować w ogródku. Nie sprawia ona zbyt wiele kłopotów, bowiem należy do roślin mrozoodpornych, a do tego wystarczy jej zaledwie lekko kwaśna gleba, no i nasłonecznione stanowisko.
Dobrej jakości ziele macierzanki piaskowej powinno zawierać minimum 0,4 proc. olejku eterycznego – według Farmakopei Polskiej III. Zbiera się je w okresie kwitnienia, a zatem od czerwca do sierpnia. Warto wspomnieć o tym, że jest to również rośliną miododajną.
Swoje właściwości lecznicze macierzanka zawdzięcza przede wszystkim karwakrolowi oraz tymolowi. Poza tym olejek macierzankowy zawiera cytral, linalol i geranio, kwas rozmarynowy, trójterpeny oraz flawonoidy (luteolinę, glikozydy, skutellareiny apigeninę). Tak skomponowany skład zapewnia działanie antyseptyczne, działanie wspierając prace układu pokarmowego, a także działanie wspomagające pozbycie się wydzieliny z dróg oddechowych.